De galerie van shilderkunst

 

Op 5 juni 1923, liepen Oskar Serti en Catherine de Sélys door de Leuvenstraat toen ze, plots door een hevig onweer verrast, in deze ruimte binnen liepen om te schuilen voor de wind en de regen.
Ongelukkigerwijze, toen ze zich realiseerden dat ze in een galerie voor schilderkunst waren terecht gekomen, waren ze allebei zeer in de war door deze onverwachte situatie. Zij dachten inderdaad onmiddellijk aan hun geestelijke leermeester, de schilder Pierre Lipart, die zes maanden tevoren overleden was, zonder er ooit in geslaagd te zijn ook maar één schilderij tentoon te stellen. Sedert deze droeve gebeurtenis, had noch de één noch de ander ooit nog een voet in een tentoonstelling gezet, en koesterden ze een diepe wrok tegen alle schilderijen, die in hun ogen de werken van Lipart verdrongen.
Maar toen het nog heviger begon te regenen, bleven ze hier toch nog enkele ogenblikken schuilen...

Wanneer hij hier tegen de muur ging staan, zelfs al achtte hij zich niet meer in staat om wat dan ook te betekenen voor Catherine, wilde Serti alles in het werk stellen om de hoop te bewaren dat zij hem nog een minimum aan waardering zou kunnen betuigen: hij drukte zich plat tegen de muur, naast de schilderijen en hield zijn adem in om zo vlak mogelijk te zijn.
Serti dacht dat hij zo Catherine de kans gaf om hem, als was het maar een fractie van een seconde, te bekijken als één van de schilderijen, die bij haar zulke emoties hadden opgewekt...

Van zodra hij hier halt hield om de tentoonstelling te bekijken, voelde Serti een stekende pijn bovenop zijn hoofd,' maar hij verwonderde zich daarover niet al te veel, want zijn vrees om opnieuw een schilderij te zien nam hem volledig in beslag. Deze pijn kwam met regelmatige tussenpozen terug, en volgde daarna een steeds helser ritme zodat hij de indruk had dat zijn schedel doorboord was. Onder in vloed van deze bonkende pijn, werden beetje bij beetje de voorstellingen op de schilderijen op een dwingende manier in zijn binnenste gegrift. In zijn ogen kregen zij een perspectief een transparantie, een coloriet, die zo hallucinant waren dat, in vergelijking, zelfs de werken van Lipart hem flets toeschenen.

Toen Serti hier stilstond, merkte hij tot zijn grote ontgoocheling dat de druppels water waarvan hij hoopte dat ze op het hoofd van Catherine zouden vallen, hun doel misten en zielig neerspatten op de blouse van het slachtoffer. Maar wanneer hij vaststelde dat, ondanks het uitblijven van het shockeffect, Catherine er in slaagde om te sidderen voor de schilderijen, begon Serti ernstig te twijfelen.
Hoe kon Catherine in de ban geraken van een schilderij, zonder andermans hulp?
Was hij nog van enig belang voor Catherine, als zij hem niet nodig had om te genieten van de schoonheid van de dingen? Serti verloor alle hoop om de plaats van Lipart te kunnen innemen en voelde hoe hij wegzonk in de diepste ontreddering...

Catherine de Sélys kwam hier om een vluchtige blik op de tentoonstelling te werpen.
Maar in tegenstelling tot wat zij had gedacht, voelde ze zich aangetrokken tot de schilderijen die ze bekeek. Na een tijd was ze zelfs verbaasd dat in hun aanwezigheid een bijna sereen gevoel in haar opborrelde, dat zelfs in één trek de pijnlijke herinnering aan Pierre Lipart uitwiste.
Catherine begreep toen dat ze voor de eerste keer sinds de dood van Lipart een tentoonstelling bezocht zonder overspoeld te worden door zijn briljante praatjes, en zonder dat te betreuren, werd ze zich - na al die jaren van totale bewondering - bewust van de futiliteit van dat gebabbel in vergelijking met de wonderlijke stiltes van Oskar...

Vanaf het ogenblik dat ze op deze plaats stond, zag Catherine de Sélys dat haar blouse bedekt werd met kleine vlekken die dezelfde bruinachtige kleur hadden die Lipart in de meeste van zijn composities gebruikte. Catherine besefte wel dat die vlekken afkomstig waren van de druppels water die, door het hevige onweer, langs de roestige ijzeren structuur van het glazen dak binnensijpelden. Maar ze kon zich er niet van weerhouden om hierin een teken te zien van de postume wraak van Lipart, die, kwaad om zijn verloochening, zich amuseerde door haar te bekladden als één van zijn schilderijen.
Catherine wilde haar verwarring niet laten blijken aan Oskar, en zij probeerde haar duistere gedachten te vergeten door zich te concentreren op de schilderijen die voor haar hingen. Zij bekeek ze zo intens dat zij er in slaagde om een zekere troost in hen te vinden, die haar zin gaf om de rest van de tentoonstelling te bezoeken...

oen ze naar de andere kant van de zaal liep, ontdekte Catherine plots het doorweekte gelaat van Oskar. Zij dacht dat hij door hevige emotie gegrepen was en veronderstelde dat hij nog niet over de dood van Lipart heen was. De toestand waarin ze hem vond bracht haar hevig aan het twijfelen: Zou ze hem ooit dat bevrijdende gevoel over de dood van Lipart, dat ze net had ervaren, durven te bekennen?
Zou Oskar niet ontgoocheld zijn over haar houding en afstand van haar nemen? Catherine was ten prooi aan de grootste verwarring ...

Wanneer Oskar Serti zijn bezoek voortzette, ontdekte hij achteraan in de zaal een kleine plas, wat wees op nog een lek in het glazen dak. Hij kwam onmiddellijk op het idee om Catherine er ongemerkt naartoe te brengen, en ook haar aan de proef met de druppel te onderwerpen.
Koortsachtig begreep Serti dat wanneer hij er in slaagde om haar te laten delen in de intense picturale ervaringen die hij net had beleefd, hij daarmee een ongelooflijke kans had om zichzelf te bewijzen dat Pierre Lipart - wiens intellectuele pretenties hem eigenlijk altijd al een beetje geïrriteerd hadden - niet de enige was die kon instaan voor de artistieke opvoeding van Catherine...